Freudowski lapsus: co kryje się za prostym błędem
Zapomnij o nazwisku. Zepsuć całe zdanie, ponieważ wypowiadasz jedno słowo zamiast drugiego. Zapominanie, że wykonałeś proste czynności lub gdzie zostały umieszczone określone przedmioty. Wszystko to można postrzegać jako normalne codzienne zapominanie, być może podyktowane gorączkowym trybem życia lub stresem szczególnie chaotycznego okresu.
W rzeczywistości już na początku XX wieku ojciec psychoanalizy, Zygmunt Freud, każdy tego typu błąd określał mianem pomyłki, znanej dziś jako pomyłka freudowska.
Co oznacza freudowski poślizg?
Przed badaniami prowadzonymi przez Sigmuda Freuda błędy popełniane w trakcie rozmowy, zapominanie i nawykowa nieuwaga postrzegane były jako skutki zwykłego rozproszenia uwagi. Jednak w 1901 roku ojciec psychoanalizy zgłębił ten temat w swoim traktacie Psychopatologia życia codziennego, gdzie próbuje inaczej wyjaśnić wszystkie te codzienne czynności, które w ten sposób przybierają nazwę poślizgu.
Dlatego terminem Freudowskim poślizgiem rozumiemy wszystkie te działania, które stanowią wyraz nieświadomości.Poprzez pomyłkę ujawniłby się psychiczny konflikt między świadomością a wszystkim, co normalnie jest wypierane, czyli nieświadomą częścią naszej psychiki. .
Zobacz też
Pojawienie się nieświadomości poprzez nieudane działania: cechy charakterystyczne
Jak zobaczymy później, potknięcia freudowskie są różnego rodzaju: są językowe i mnemoniczne dotyczące pisania i czytania oraz związane z utratą przedmiotów. W każdym razie te błędy, podyktowane kontrastem świadomości i nieświadomości, mają wspólne cechy. W rzeczywistości poślizg freudowski ma tendencję do pojawiania się zawsze nagle, kiedy najmniej się tego spodziewa.W ten sam sposób jego częstotliwość jest losowa: między jednym epizodem poślizgu a drugim może zająć dużo czasu, a następnie mieć dwa w odstępie kilku dni.
Z badań Freuda wyszło więc, że taki błąd jest całkowicie nieprzewidywalny, a przede wszystkim mimowolny. Nieświadomość pojawia się bez dostrzegania tego przez bezpośrednio zainteresowaną jednostkę i zwraca jej uwagę na to, co z najróżniejszych powodów jest uciszane w głębi jego umysłu. Psychoanalityk podał interpretację tzw. „czynów nieudanych”: potknięcia byłyby nie tylko przejawem nieświadomego popędu, który pojawia się i znajduje satysfakcję, ale także stanowią kanał, przez który znajdują swoje myśli, wartości i doznania. ujście, które w przeciwnym razie zostałoby usunięte z cenzury naszego ego.
Różne rodzaje poślizgów według Freuda
Powszechnie wiadomo, że poślizgnięcia zwykle nam „towarzyszą”, nawet jeśli nie zwracamy na nie szczególnej uwagi. Jak już wspomniano, istnieją różne typy, które choć wykazują wspólne cechy mimowolności i nieprzewidywalności, różnią się manifestacją. W szczegółach dostrzegamy najczęstsze, intensywnie badane przez lata na polu psychologii, także przez eseistę Sebastiano Timpanaro.
Werbalne lapsus
Poślizg językowy jest prawdopodobnie najbardziej znany. Błędem, jaki popełniamy w trakcie rozmowy, jest wypowiadanie jednego słowa zamiast drugiego.Bez interpretacji Freuda wszystko to byłoby postrzegane jako produkt klasycznej nieuwagi, ale po jego badaniach wyłonił się zupełnie inny obraz. Chcielibyśmy ukryć się przed innymi. Słowa powiedziane „przez pomyłkę” są w rzeczywistości tym, co nieświadomie mają tendencję do represjonowania i cenzurowania.Przyczyny takiej cenzury mogą być różne: nie chcesz skrzywdzić rozmówcy, boisz się jego opinii lub nie chcesz wydobyć na światło dziennego strachu, niepokoju, nieprzyjemnego wspomnienia lub nawet " pragnienie.
Lapsus pisania i czytania
Proces kryjący się za pomyłką w czytaniu i pisaniu jest podobny do nieświadomego błędu językowego, zwykle uważa się, że pomyłki te występują rzadziej niż te związane z mową, ponieważ same w sobie takie działania wymagają bardziej „dokładnego” i mniej spontanicznego rozumowanie niż rozmowa, ale tak nie jest. Zastanówmy się, kiedy czytamy tekst: ile razy zdarzyło nam się przeczytać słowo zamiast „inne i zmienić w ten sposób znaczenie zdania ? Według Freuda słowo, którym zastępujemy to faktycznie napisane, ma dla nas duże znaczenie. Korzenie tego fenomenu tkwią w nieświadomej pracy psychoanalitycznej, aby je wyłonić, często konieczna jest praca psychoanalityczna, w innych przypadkach wyjaśnienie jest bardziej bezpośrednie, oczywiście dotyczy to również pisania.
lapsus pamięci
Dla psychoanalizy „kategorią” poślizgów mnemonicznych są wszystkie te, które objawiają się jako zaniki pamięci i mogą dotyczyć różnych sytuacji, na przykład zapomnienia imienia osoby, którą dobrze znamy, zapomnienia o zrobieniu czegoś, gdy wiedzieliśmy, że jest to ważne, a nawet na krótko wymazać z naszych umysłów słowa w obcym języku, którego bardzo często używaliśmy w przeszłości. Za epizodami tego typu, które niosą ze sobą poczucie oszołomienia i zamieszania, zawsze pojawia się „wynurzenie” nieświadomości, która blokuje nas przed okolicznościami, o których mimowolnie wiemy, że nie są mile widziane.
O zapominaniu imion sam Freud stwierdził: „Mechanizm zapominania nazw […] polega na zakłóceniu upragnionej reprodukcji nazwy przez ciąg obcych, w tym momencie nieuświadamianych idei. [...] Wśród przyczyn tych zaburzeń pojawia się zamiar uniknięcia początku niezadowolenia poprzez pamięć”.
Utrata przedmiotów
Wreszcie poślizgnięcia mogą wystąpić nie tylko na poziomie języka czy pisma, ale także w „konkretnym” działaniu utraty przedmiotów. Często epizody tego typu są przedstawiane jako nieostrożność lub zaniki pamięci z powodu nadmiernego pośpiechu, ale mogą ukrywać głębsze przyczyny. Zasadniczo, gdy zapominamy o miejscu, w którym umieściliśmy pewną rzecz, dzieje się tak z powodu żalu lub mimowolnie kojarzymy to z nieprzyjemnym wspomnieniem. Sam Freud wykazał, że jeśli nasz osąd zmieni się pozytywnie, łatwo jest znaleźć obiekt, który uważa się za utracony.
